Οι φλέβες στα κάτω άκρα είναι τα αγγεία που επιστρέφουν το αίμα από τα πόδια στην καρδιά. Αποτελούνται από το επιπολής φλεβικό σύστημα (μείζονα και ελάσσονα σαφηνή φλέβα), το εν τω βάθει φλεβικό σύστημα και τις διατιτραίνουσες φλέβες. Οι μηχανισμοί που συμμετέχουν στην επιστροφή του αίματος είναι η θωρακοκοιλιακή αντλία, η μυϊκή αντλία των κάτω άκρων, η διαφορά πιέσεων μεταξύ αρτηριακού και φλεβικού συστήματος και οι βαλβίδες (η μείζων σαφηνής φλέβα έχει περίπου από 7 έως 20 βαλβίδες, ενώ η ελάσσονα αντίστοιχα 5 έως 15).

Η χρόνια φλεβική ανεπάρκεια περιγράφει την κατάσταση της συνεχούς φλεβικής υπέρτασης,  λόγω της φλεβικής στάσης, σαν αποτέλεσμα της παλινδρόμησης του αίματος μετά από τη χαλάρωση των βαλβίδων στη σαφηνή φλέβα.

Η χρόνια φλεβική ανεπάρκεια είναι μια πολύ συχνή νόσος με εξελικτικό χαρακτήρα και απαντάται περισσότερο στις γυναίκες. Αποτελεί σημαντικό κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα που συνήθως  υποεκτιμάται και δεν αντιμετωπίζεται επαρκώς.

Η χρόνια φλεβική ανεπάρκεια των κάτω άκρων κλινικά εκφράζεται αρχικά με τις ευρυαγγείες, τους κιρσούς, με δερματικές διαταραχές (λιποδερµατοσκλήρυνση και αλλαγή χρώματος) ως και άτονο φλεβικό έλκος.

Οι ευρυαγγείες αποτελούν διατεταμένους επιφανειακούς φλεβικούς κλάδους.

Οι κιρσοί αποτελούν μόνιμα διατεταμένες φλέβες ως αποτέλεσμα της χρόνιας υψηλής πίεσης στη χρόνια φλεβική ανεπάρκεια.

Η υπέρχρωση δέρματος οφείλεται στην εναπόθεση αιμοσιδηρίνης και μελανίνης στο υποδόριο, λόγω της εξαγγείωσης των ερυθρών αιμοσφαιρίων και της ενεργοποίησης των μελανοκυττάρων.

Τα έλκη ποδός είναι μία ζώνη νέκρωσης με ισχαιμικό ιστό και οφείλονται στη χρόνια φλεβική ανεπάρκεια ή στο μεταθρομβωτικό σύνδρομο. Εντοπίζονται στο κατώτερο τριτημόριο του ποδιού.

Η επιπολής θρομβοφλεβίτιδα και η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση  (συχνά εξελίσσεται προς τα πάνω σε εγγύς φλέβες αυξάνοντας την επικινδυνότητα εμβολής) αποτελούν τις σημαντικότερές επιπλοκές της φλεβικής ανεπάρκειας.

Συνήθως στο γιατρό τον ασθενή τον οδηγούν συμπτώματα που επηρεάζουν την καθημερινή ποιότητα της ζωής του, όπως: πόνος, οίδημα (πρήξιμο), αίσθηση βάρους, αίσθηση τάσεως (πίεσης), κνησμός (φαγούρα), αιμωδίες (μουδιάσματα), νυχτερινές κράμπες, αυτόματες αιμορραγίες. Επίσης, οι δερματικές αλλαγές που σχετίζονται με την φλεβική στάση όπως: οίδημα, έλκη, λευκή ατροφία, υπέρχρωση, έκζεμα, λιποδερματοσκλήρυνση, επιπολής φλεβίτιδα. Ο τρίτος λόγος είναι ο αισθητικός και κύριος στις νεαρές γυναίκες.

Η εξέταση επιλογής είναι το έγχρωμο duplex υπερηχογράφημα. Αποτελεί μια εξέταση εύκολη στην πραγματοποίηση, κατά την οποία ο ασθενής θα πρέπει να είναι σε όρθια θέση.

Η επιλογή των υποψηφίων για θεραπεία  γίνεται μετά από τη λήψη λεπτομερούς ιστορικού, της φυσικής εξέτασης, τη διενέργεια υπερηχογραφήματος (triplex) αγγείων των κάτω άκρων, σε συνδυασμό πάντα με την κλινική εικόνα και  τα εξατομικευμένα χαρακτηριστικά της κατάστασης κάθε ασθενή.

Ο σκοπός της φαρμακευτικής θεραπείας είναι η βελτίωση του φλεβικού τόνου, η αύξηση της ταχύτητας ροής του φλεβικού αίματος, η μείωση της φλεβικής πίεσης και η αποκατάσταση  της λειτουργίας του τριχοειδικού τοιχώματος και του ιστικού μεταβολισμού. Πρέπει όμως να τονίσουμε ότι τα αποτελέσματα της φαρμακευτικής αγωγής δεν είναι ικανοποιητικά.

Οι ενδείξεις  για θεραπεία με ενδαγγειακό laser δύνανται να αποτελούν τα συμπτώματα που επηρεάζουν την καθημερινή ποιότητα ζωής, όπως: πόνος, οίδημα (πρήξιμο), αίσθηση βάρους, αίσθηση τάσεως (πίεσης), κνησμός (φαγούρα), αιμωδίες (μουδιάσματα), νυχτερινές κράμπες, αυτόματες αιμορραγίες. Επιπλέον, οι δερματικές αλλαγές που σχετίζονται με την φλεβική στάση, όπως: οίδημα, έλκη, λευκή ατροφία, υπέρχρωση, έκζεμα, λιποδερματοσκλήρυνση, επιπολής φλεβίτιδα. Άλλοι λόγοι είναι οι αισθητικοί και οι ανατομικοί  – φλεβική ανεπάρκεια σημαντικού βαθμού που διαγιγνώσκεται μετά από υπέρηχο φλεβών.

Μέχρι το 1999 ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης ήταν το ανοιχτό χειρουργείο, όμως μετά  το 1999 εφαρμόστηκε το laser ως μια σύγχρονη, αναίμακτη και εντελώς ανώδυνη θεραπεία της χρόνιας φλεβικής ανεπάρκειας. Επίσης, χρησιμοποιούνται και η ραδιοσυχνότητα (RF) και ο αφρός αλλά τα αποτελέσματα δεν είναι ικανοποιητικά.

Τα εξαιρετικά κλινικά αποτελέσματα κατέστησαν τη μέθοδο αυτή ως την κυρία μέθοδο θεραπείας των κιρσών, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, την ευρωπαϊκή ένωση και σε άλλες αναπτυγμένες χώρες. Με την μέθοδο του laser δεν υπάρχουν τα μειονεκτήματα και οι επιπλοκές των παλιών επεμβάσεων, αποφεύγοντας τους τραυματισμούς ιστών και νεύρων, καλύτερη ακρίβεια και αποτελεσματικότητα, λόγω της συνεχούς υπερηχογραφικής καθοδήγησης κατά τη διάρκεια του χειρουργείου.

Στις ΗΠΑ πάνω από τα 4/5 των  θεραπειών της χρόνιας φλεβικής ανεπάρκειας πραγματοποιείται ενδοφλεβικά με laser. Στη χώρα μας το ποσοστό αυτό είναι πιο μικρό αλλά και εδώ τα τελευταία χρόνια έχει καταγραφεί ανοδική πορεία. Ήδη, περίπου 10 εκατομμύρια ασθενείς έχουν υποβληθεί σε ενδοαυλική αντιμετώπιση με laser,  με αποδεδειγμένη κορυφαία κλινική αποτελεσματικότατα, η οποία αγγίζει το 99%.

Η μέθοδος είναι ελάχιστα επεμβατική και πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία και μέθη, με νοσηλεία λίγων ωρών. Πάντοτε όμως η παρουσία του αναισθησιολόγου είναι σημαντική και σε συνδυασμό με τα συνοδά προβλήματα του ασθενή θα προκριθεί και ο τρόπος αναισθησίας.

Η όλη διαδικασία διαρκεί περίπου 30-40 λεπτά. Υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση γίνεται διαδερμική παρακέντηση της φλέβας, προώθηση οδηγού σύρματος και τοποθέτηση ειδικού θηκαριού. Στη συνεχεία, η ίνα του laser, μέσα από το θηκάρι και υπό υπερηχογραφικό έλεγχο, προωθείται μέχρι 2 εκ. από τη σαφηνομηριαία συμβολή.  Κατά την πορεία της φλέβας γίνεται έκχυση ειδικού αναισθητικού διαλύματος  πάντα με υπερηχογραφικό έλεγχο και στη συνέχεια ενεργοποίηση της ίνας. Έπειτα, αποσύρουμε προοδευτικά την ίνα διαχέοντας ακτινικά την ενέργεια laser που συρρικνώνει ομοιογενώς τα φλεβικά τοιχώματα και σφραγίζει οριστικά την πάσχουσα φλέβα.

Αμέσως μετά το χειρουργείο ο ασθενής κινητοποιείται και σε λίγες ώρες  μπορεί να επιστρέψει σπίτι του.

Ο ελάχιστα επεμβατικός χαρακτήρας της ενδαγγειακής αντιμετώπισης επιτρέπει στον ασθενή την επιστροφή στις δραστηριότητές του σε 3 ημέρες.

Η ενδοφλεβική αποκατάσταση με laser είναι μία μέθοδος χωρίς τομές, με πολύ λιγότερες μετεγχειρητικές μελανιές και σε συνδυασμό με το ποσοστό επιτυχίας την προκρίνει ως κυρία μέθοδο αντιμετώπισης της χρόνιας φλεβικής ανεπαρκείας.

Η  γρήγορη αντιμετώπιση ΧΦΑ έχει σαν αποτέλεσμα τη μη επέκταση της νόσου σε όλους τους κλάδους, τις διατιτραίνουσες φλέβες και τη μη εμφάνιση των δερματικών αλλοιώσεων, δηλαδή τη λιποδερματοσκλήρυνσης και την υπέρχρωση του δέρματος. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι με την γρήγορη αντιμετώπιση της ΧΦΑ ο ασθενής αποφεύγει τις επιπλοκές, που είναι η επιπολής θρομβοφλεβίτιδα, η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση και τα άτονα φλεβικά έλκη.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των ευρυαγγείων υποχωρεί άλλα για να έχουμε ένα τέλειο αισθητικό αποτέλεσμα σε  περιστατικά με πολλές ευρυαγγείες θα πρέπει να τις αντιμετωπίσουμε σε δεύτερο χρόνο στο ιατρείο.

Οι τεχνικές που εφαρμόζονται για τη θεραπεία των ευρυαγγειών είναι αρκετές. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος είναι  ο συνδυασμός σκληροθεραπείας και δερματικού laser.

Το laser δέρματος έχει άριστα αποτελέσματα, κυρίως στις ευρυαγγείες με μικρή διάμετρο. Το πλέον αξιόπιστο σύστημα laser δέρματος είναι του τύπου NdYag, το οποίο και διαθέτουμε στο κέντρο μας, με στόχο τα άριστα αποτελέσματα για τους ασθενείς μας. Αξίζει να αναφέρουμε ότι στις ευρυαγγείες προσώπου είναι η μόνη μέθοδος με τέλειο αποτέλεσμα.

Κατά τη σκληροθεραπεία γίνεται έκχυση ειδικού φαρμάκου στις ευρυαγγείες, το οποίο προκαλεί ελεγχόμενη βλάβη στο φλεβικό τοίχωμα με συνέπεια τη θρόμβωση και τελικά την απορρόφησή τους. Η σύγχρονη σκληροθεραπεία είναι εξαιρετικά αποτελεσματική και τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι ανώδυνα στη χορήγηση και χωρίς επιπλοκές. Η χορήγησή τους γίνεται με ειδικές, πολύ λεπτές βελόνες, που δεν προκαλούν πόνο. Μετά τη σκληροθεραπεία είναι απαραίτητη η χρήση ελαστικών καλτσών διαβαθμισμένης συμπίεσης. Η έκχυση γίνεται με οπτικά βοηθήματα (Veinlite).