Ορισμός – ανεύρυσμα καρωτίδας είναι η εντοπισμένη αύξηση της καρωτιδικής διαμέτρου πάνω από 50% του φυσιολογικού διαμέτρου του αγγείου, με τιμές αναφοράς στην έσω καρωτίδα 0.55cm ± 0.06 στους άνδρες και 0.49cm ± 0.07 στις γυναίκες, ενώ στον καρωτιδικό βολβό 0.99cm ± 0.10 και 0.92cm ± 0.10.
Ιστορικά στοιχεία – 1808 ο Ser Ashley Cooper πέρασε στην ιστορία ως ο πρώτος χειρουργός που πραγματοποίησε στο Λονδίνο την πρώτη επιτυχή χειρουργική θεραπεία ανευρύσματος καρωτίδας και αφορούσε την απολίνωση της κοινής καρωτίδας σε έναν άνδρα 50 ετών ο οποίος παρέμεινε 3 μήνες νοσοκομείο λόγο λοίμωξης τραύματος. Το 1936 ο Winslow δημοσίευσε την πρώτη πλήρη ανασκόπηση με 124 περιστατικά.
Μορφολογία – τα ανευρύσματα της καρωτίδας μπορεί ναι είναι ατρακτοειδή (συχνότερα, αμφοτερόπλευρα και εντοπίζονται στο διχασμό), σακοειδή (λιγότερο συχνά, είναι μονόπλευρα, βρίσκονται πίσω από την στυλοειδή απόφυση), ψευδή (ιατρογενές διαχωρισμός, μετά από αγγειοπλαστική, μετά την ενδαρτηρεκτομή, διαχωρισμός, φλεγμονή, μυκωτικό), αληθή (αθηροσκληρωτικά, ινομυϊκή δυσπλασία, Takayasu αρτηρίτιδα, γιγαντοκυτταρική αρτηρίτιδα).
Αιτιοπαθογένεια – στην αιτιοπαθογένεια συμπεριλαμβανονται η αθηροσκλήρωση (40-70%), προηγούμενη επέμβαση (ενδαρτηρεκτομή 36%), τραύμα (12-17%), διαχωριστικά (1%), φλεγμονή (ωτίτιδα, αμυγδαλίτιδα, σύφιλη, φυματίωση, μυκωτικές λοιμώξεις), συγγενές, συνδυασμός με ενδοεγκεφαλικά & σπλαγχνικά ανευρύσματα, σύνδρομο Marfan, νόσος Αδαμαντιάδη‐Behcet, οζώδης πολυαρτηρίτιδα (PAN) και μετακτινικό.
Διάγνωση – ο απεικονιστικός έλεγχος για την διάγνωση των ανευρυσμάτων της καρωτίδας συμπεριλαμβάνει τον υπέρηχο, την αγγειογραφία και την αξονικη και μαγνητική αγγειογραφία.
Συμπτώματα – τα πιο πολλά είναι ασυμπτωματικά. Άλλες φόρες ο ασθενής περιγράφει σφύζουσα μάζα. Θρομβοεμβολή με εγκεφαλικό επεισόδιο, πίεση παρακείμενων οργάνων (λάρυγγα, οισοφάγου, γλωσσοφαρυγγικού, συμπαθητικών νεύρων, κρανιακών νεύρων ΙΙ,ΙΙΙ,ΙV,V,VI, σπάνια αιμορραγία από αυτόματη ρήξη η σαν «περιαμυγδαλικά αποστήματα» (παροχέτευση ‐ θανατηφόρος αιμορραγία).
Θεραπεία – η θεραπεία των ανευρυσμάτων αυτών μπορεί να συντηρητική, χειρουργική (ανευρυσματεκτομή κ τελικό τελική αναστόμωση, grafting – φλέβα η PTFE, τοποθέτηση της έσω στην έξω ενδαγγειακή), και η απολίνωση. Αντιμετώπιση – πρωτοπαθής λόγω κινδύνου εμβολισμού η θρόμβωσης.
Συντηρητική αντιμετώπιση – συνήθως τα μικρά ανευρύσματα, μετατραυματικά, μετά από διαχωρισμό χρήζουν αντιπηκτικά, τακτική παρακολούθηση με Triplex.
Χειρουργική θεραπεία – μπορεί να γίνει απολίνωση του ανευρύσματος, μερική εκτομή και τοποθέτηση εμβαλώματος, εκτομή και πρωτογενής αναστόμωση, εκτομή και επανεμφύτευση, και τέλος εκτομή και αποκατάσταση με φλέβα ή PTFE/Dacron.
Ενδαγγειακή θεραπεία – η πρόσφατη ανάπτυξη των ενδαγγειακών τεχνικών επέτρεψε την επιτυχή θεραπεία ανευρυσμάτων με κεντρική εντόπιση όσο και αυτών που εντοπίζονται περιφερικά, στη βάση του κρανίου και δεν προσεγγίζονται χειρουργικά ή σε επανεπεμβάσεις. Έτσι μπορεί να γίνει εμβολισμός με coils η τοποθέτηση stent‐graft. Η ενδαγγειακκες τεχνικές είναι ασφαλείς τεχνικές για την καλύτερη προσπέλαση της έσω καρωτίδας στη βάση του κρανίου.